De eerste week van mei staat in teken van de bevrijding van Nederland in 1945 en het einde van de Tweede Wereldoorlog in Europa. Op 4 mei zijn we twee minuten stil ter nagedachtenis van de gesneuvelden, op 5 mei zuipen we ons klem om onze vrijheid te vieren. Op TV wordt er ook uitgebreid stil gestaan bij het einde van WOII in de vorm van het tonen van documentaires, films en series. Eén serie mag niet ontbreken: het meesterstuk Band of Brothers van Tom Hanks en Steven Spielberg.
Oorlogservaring
Spielberg had voorafgaand aan het maken van Band of Brothers al ervaring met het maken van films over WOII. In 1993 produceerde en regisseerde hij Schindler’s List, waar hij de kant van de Holocaust schrikbarend goed belichtte. Saving Private Ryan kwam in 1998 van zijn hand, waarin hij de landing van Normandië op een zeer realistische manier in beeld bracht. De Amerikaanse regisseur kon blijkbaar geen genoeg krijgen van WOII en ging samen met Tom Hanks, die overigens een hoofdrol had in Saving Private Ryan, aan de slag met Band of Brothers.
Band of Brothers, gebaseerd op het gelijknamige non-fictie boek van Stephen Ambrose, volgt Easy Company, een Amerikaanse compagnie binnen het 506e regiment van de 101e Luchtlandingsdivisie. In tien delen van ieder een uur laat de serie zien hoe de paratroepen zichzelf een baan vechten door de bloedige oorlog om Nazi-Duitsland te verslaan. In de strijd voor onze vrijheid weten de soldaten van Easy Company onder andere te landen in Normandië, Eindhoven te bevrijden, het Ardennenoffensief te overleven en het Adelaarsnest van Hitler in het uiterste zuid-oosten van Duitsland te veroveren.
Dienstplicht vervuld
Wie Saving Private Ryan heeft gezien weet wat hij kan verwachten van Band of Brothers wat betreft camerawerk. Als kijker zit je middenin de gevechten van de Amerikaanse soldaten tegen de Duitsers. De kogels vliegen je om de oren en bloed en zand kleeft aan de lens van de camera vast. Er wordt bijna letterlijk op de lip van de strijdende militairen gefilmd, waardoor het net voelt alsof je zelf meevecht tegen de vijand. De camera is nooit meer dan een meter van een Amerikaan vandaan om de bloedige veldslagen in beeld te brengen.
Het zijn net mensen
Wat Band of Brothers erg sterk maakt is dat het persoonlijke aspect van het oorlog voeren erg duidelijk naar voren komt. De soldaten van Easy Company waren gedrilld om te vechten tegen de Duitsers, maar bleken absoluut geen moordmachines te zijn. In het merendeel van de afleveringen wordt het verhaal van een bepaalde militair uit de compagnie verteld. De derde aflevering focust zich bijvoorbeeld op Albert Blithe, die sinds de landing in Normandië lijdt aan shellshock. Waar zijn medesoldaten hun geweer pakken en ten strijde trekken, blijft hij huilend in zijn schuttersputje zitten. Met erg veel moeite komt Blithe over zijn angst heen en weet weer deel te nemen in de veldslagen en verkenningsmissies. Hij durft eindelijk voorop te gaan in de strijd, dat hij uiteindelijk met een vijandig nekschot moet bekopen. Het laat zien dat de wereld van frontsoldaten keihard is en geen genade kent.
Het meest indrukwekkende aan Band of Brothers is dat de missies die Easy Company uitvoert allemaal daadwerkelijk hebben plaatsgevonden. Aan het begin van iedere aflevering komen de veteranen van de compagnie zelf aan het woord over hun visie op de oorlogsbelevenissen, voordat de acteurs hun gevechten en strubbelingen naspelen in een nieuw hoofdstuk van de serie. Het maakt het verhaal dat wordt verteld nog aangrijpender dan het al is. Voeg daar verbluffend camerawerk en gebruik van special effects aan toe en je krijgt een serie die je keer op keer ontroert en nagelbijtend op het puntje van je stoel brengt. Het respect voor de oorlogsveteranen zal na het kijken van Band of Brothers alleen maar toenemen. Het biertje op het bevrijdingsfestival zal hierdoor nog lekkerder smaken.