Het Literaire A-team, een zeskoppige groep jonge talentvolle schrijvers, verzorgt een van de optredens tijdens het literaire festival Boek op de Bank aanstaande donderdag. ANS dronk een kop koffie met de jonge literaire superhelden Lisa Weeda en Martin Rombouts van het schrijversteam en vroeg hen naar hun aankomende voorstelling.
Tekst en foto’s: Tom Plaum
Op het station van Nijmegen is het een drukte van jewelste. Forenzen rennen voor hun leven om de trein te halen. Lisa Weeda en Martin Rombouts zitten daarentegen rustig in de Starbucks. Nadat een kop koffie en een kop thee zijn gehaald bij een van de barista’s, nemen de twee leden van het Literaire A-team naast elkaar plaats aan een houten tafel.
‘Wij zijn geen “ik wil niet meer leven”-schrijvers, maar hebben juist een positieve instelling’, beschrijft Rombouts de leden van het Literaire A-team. ‘Onze groep bestaat uit, om in voetbaltermen te spreken, “met gestrekt been erin”-schrijvers’, voegt Weeda toe. De zes artiesten hebben de opdracht gekregen om een verhaal neer te zetten tijdens Boek op de Bank aanstaande donderdag. De groep wordt volgens het literaire festival omschreven als ‘zes jonge makers die tussen misère en onweer onverstoord mooie dingen maken.’ Volgens de organisatoren van het festival gaat de groep schrijvers een wervelende actiethriller neerzetten als een rots in de branding. Hoe gaat dit optreden eruit zien? ANS vroeg Weeda en Rombouts naar de toekomstige heldendaad van het Literaire A-Team.
Liefdeshelden
Als de twee leden van het Literaire A-Team de plannen van de groep uitleggen over hun optreden, lijken deze weinig met een spannend superheldenverhaal te maken te hebben. ‘We doen een performance waarin we een liefdesverhaal gaan vertellen’, legt Weeda uit. De voordracht zal bestaan uit zes bedrijven. De voorstelling begint met de ontmoeting tussen de twee geliefden. Daarna komt de eerste verliefdheid en vervolgens de roes. In het vierde bedrijf wordt de liefde minder rooskleurig, want dan komt de eerste ruzie tussen de tortelduifjes aan bod. De laatste twee fases leggen het uit elkaar gaan en de eerste ontmoeting na de break-up bloot.
Het is enigszins vreemd dat een groep literaire superhelden een liefdesverhaal gaat vertellen. Heldendom en liefde hebben op het eerste gezicht niet veel met elkaar gemeen. Daar denkt Rombouts anders over. ‘In deze tijd ontstaat liefde steeds moeilijker. Relaties duren korter en mensen hebben gedurende hun leven meerdere partners. 
Daarnaast is het naar mijn idee onder mensen van onze leeftijd niet heel hip om een vriend of vriendin te hebben. Dan moet je wel een soort van superheld zijn om een relatie vol te kunnen houden.’
‘In deze tijd ontstaat liefde steeds moeilijker.’
Weeda ziet een andere relatie tussen liefde en superhelden. ‘In de film Superman heb je bijvoorbeeld de relatie tussen Clark Kent en Loïs Lane. Liefde is in films een plot waaraan bijna niet te ontkomen is, het speelt altijd een belangrijke rol in een film. Het Literaire A-Team heeft dit thema erg uitvergroot, door een liefdesverhaal te vertellen.’
Afhankelijk van elkaar
Superheldenfilms en liefdesrelaties komen ook overeen in de afhankelijkheid van de karakters in zowel de films als de realiteit. ‘Die afhankelijkheid zie je bijvoorbeeld terug in The Dark Knight met de rivaliteit tussen The Joker en Batman’, legt Rombouts uit. ‘De slechterik vertelt tegen Batman dat hij hem juist niet wil vermoorden, omdat zonder Batman The Joker niks voorstelt. Ze hebben elkaar nodig.’ Weeda kijkt een beetje raar op van de beschrijving van Rombouts en probeert de situatie wat makkelijker te verwoorden. ‘Als je verliefd bent, zijn er altijd twee mensen die afhankelijk van elkaar zijn. Ieder bepaalt een deel van de balans. Dat is hetzelfde voor Batman en The Joker. De leden van het oorspronkelijke A-Team kunnen het ook niet in hun eentje. Als alleen Mr. T. in zijn zwarte auto rondrijdt, dan is het echt een kutserie.’
‘Ieder bepaalt in een relatie een deel van de balans. Dat is hetzelfde voor Batman en The Joker.’
Liefdesliedjes
Iedere held van het Literaire A-Team neemt een van de zes fases in het liefdesverhaal voor zijn rekening. Deze fases mogen ze allemaal op hun eigen manier invullen. Rombouts, die het spits mag afbijten met de eerste-ontmoetingsfase, gaat voor een experimentele aanpak. ‘Ik wil graag typische zinnen uit verschillende liedjes in mijn bedrijf verwerken. 
Als je een bepaald nummer luistert, onthoud je vaak maar twee of drie zinnen. Ik probeer rondom de gevonden zinnen een tekst te schrijven. Je krijgt dan een tekstbrij met songteksten. Vanuit die brij ontstaat uiteindelijk een verhaal waarmee ik mijn fase beschrijf.’ Een aantal zinnen heeft Rombouts al in zijn aantekeningenboek neergepend. Hij luisterde eens per toeval naar het nummer Pillowtalk van Zayn Malik. Nadat hij zijn eigen handschrift heeft ontcijferd, vertelt hij welke zinnen uit het nummer hem zijn bijgebleven: ‘Uiteindelijk bleven “I love to hold you close, tonight and always, I love to wake up next to you” bij mij hangen. Dat is natuurlijk superplat, maar dat gevoel hebben is wel wat verliefdheid is.’
‘In de roes kom je veel clichés tegen. Deze wil ik in mijn voordracht proberen te vermijden.’
Roze wolk
Weeda twijfelt nog over hoe zij haar bedrijf, de roes, gaat aanpakken. ‘De roes is een lastig deel in het liefdesverhaal. In deze fase zit vooral een fysieke traagheid; er komt ook meer diepgang in de relatie. Je denkt er bijvoorbeeld over na om samen te nestelen. In de roes kom je veel van dit soort clichés tegen. Ik wil deze proberen te vermijden.’ Het vermijden van clichés past echter niet bij de schrijfstijl van Weeda, want ze schrijft veel non-fictie. Een liefdesrelatie zit vol met clichés. ‘Het is natuurlijk de truc om te weten of je deze wil vermijden of niet’, reageert Weeda. ‘Clichés werken alleen als je ze extreem uitbouwt of als ze worden weggelaten. Als je ze weglaat, moet nog wel hetzelfde gevoel naar voren worden gebracht. Dat is wel een uitdaging; ik ben nog aan het zoeken hoe ik het wil aanpakken. Ik wil vooral het warme, veilige gevoel naar voren brengen in mijn fase.’
Het voordragen van een liefdesverhaal met zes variërende schrijfstijlen tijdens Boek op de Bank is de eerste missie van het Literaire A-Team. De groep kent elkaar goed en de leden weten wat ze aan elkaar hebben. Willen de superhelden na hun optreden van aanstaande donderdag nog meer missies samen aangaan? ‘Als de performance met de verschillende klanken mooi klinkt, dan kunnen we wat mij betreft vaker samen verhalen schrijven’, vertelt Rombouts. ‘Maar dan moeten onze agenda’s wel op elkaar zijn afgestemd, want we hebben het nogal druk’, voegt Weeda toe. Hoewel ze graag samen heldendaden willen verrichten, roept de plicht ook ergens anders voor de leden van het Literaire A-Team.