In zijn spitsvondige columns zet student Jurijn Timon de Vos vraagtekens bij ogenschijnlijke vanzelfsprekendheden in het (studenten)leven. Zijn doel: het bestrijden van onverschilligheid.
Na mijn vorige kolom, waarin ik de handschoen opnam tegen ongebreidelde vraatzucht en studieontwijkersgedrag in onze universiteitsbibliotheek, is gebleken dat het aanstippen van onbehoorlijke gedragingen een garantie is voor reuring; ik ontving vele positieve, maar ook tal van negatieve reacties. De meeste studenten herkenden zich in het geschetste beeld. Slechts een enkeling wist de ironische lading niet te doorzien en betichtte me van moedwillige belediging. Hoe het ook zij: gedragskritiek leeft onder de Radboudianen.
Deze interesse in gedragskritiek ligt waarschijnlijk in de moeilijkheid om haar te uiten. We vinden het namelijk lastig – onbeschaafde digitale reaguurders uitgezonderd – om elkaars handelen van commentaar te voorzien. Dit is een gemiste kans. Anders dan dikwijls wordt gedacht, getuigt oprechte bekritisering van welwillendheid en beslist niet van afgunst; ze heeft ten doel de ander te verbeteren.
Wellicht heb ik het tot op heden onvoldoende woordelijk weten te vatten, maar ingegeven door eenzelfde welwillendheid schrijf ik mijn kolommen. In plaats van mij te verschuilen achter het achterhaalde mantra van leven-en-laten-leven, betwist ik het. Graag zelfs. Als je deze liberale en individualistische gedachtegang immers doortrekt, kom je onvermijdelijk uit bij onverschilligheid.
Juist in de bijzondere maand december mag er geen plaats zijn voor onverschilligheid en doorgeschoten individualisme. Overpeins daarom eens de keuzes die je afgelopen jaar maakte en de gevolgen daarvan, voor jezelf en voor anderen. Is het niet eens tijd langs te gaan bij je eenzame oudtante of bij die ene schoolvriend van vroeger? Zet eens serieuze vraagtekens bij de dingen die je doet of laat. Zo koop je telkens weer een te prijzig kaartje voor dat veel te drukke Oud en Nieuwfeest, waar je de meesten niet kent. Ieder jaar valt het tegen, maar je gaat toch. Waarom?
Gelukkig geven de bijzondere dagen rondom Kerstmis ons de ruimte tot introspectie en zelfkritiek; de van staatswege opgelegde rust doorbreekt de dagdagelijkse routine van werken, eten, sporten (of fitnessen) en slapen. De hierop volgende confrontatie met de eigen persoon valt sommigen zwaar. Zij vluchten, tegen beter weten in, naar woonboulevards, binden ski’s onder, zuipen zich onder de dinertafel of – erger nog – zoeken hun heil in de monocultuur van de Top 2000. Een gemiste kans heet dat.
Kerst is de tijd van het jaar om af te wegen en te taxeren. Het is de jaarlijkse geboorte van een nieuwe hoop, van iets beters. Begin daarom goed en wees eerlijk tegen jezelf en tegen anderen. Kritiek hoort daarbij, schuw haar niet. Welwillend commentaar is het bindmiddel van elke oprechte en serieuze relatie. Ook tussen die van mij en mijn kolomlezers. Spreek haar daarom uit. Ik zal het in elk geval niet nalaten in de toekomst. Ook van jou, waarde lezer, verwacht ik niets anders.
Een zalig Kerstmis en een kritiekrijk Nieuwjaar!